«Ζω μέσα στα όνειρά μου. Κι άλλοι άνθρωποι ζουν μέσα σε όνειρα, μόνο που δεν είναι τα δικά τους»
Έρμαν Έσσε: Κάθε άνθρωπος μπορεί να εξηγήσει μόνο τον εαυτό του
“Κανείς ποτέ δεν υπήρξε ολότελα ο εαυτός του, ωστόσο ο καθένας αγωνίζεται να το πετύχει, και ο κουτός και ο ευφυής, όσο καλύτερα μπορεί.
Όλοι μας ως το τέλος της ζωής μας κουβαλάμε τα υπολείμματα της γέννησής μας, τις μεμβράνες και το κέλυφος ενός αρχέγονου κόσμου.
Πολλοί δεν καταφέρνουν να γίνουν ποτέ άνθρωποι.
Παραμένουν βάτραχοι, σαύρες, μυρμήγκια. Πολλοί είναι άνθρωποι από τη μέση και πάνω και ψάρια από τη μέση και κάτω.
Ο καθένας, ωστόσο, αντιπροσωπεύει μια προσπάθεια της φύσης να δημιουργήσει μια ανθρώπινη ύπαρξη.
Οι ρίζες μας είναι κοινές.
Όλοι προερχόμαστε από την ίδια μήτρα.
Το κάθε άτομο ξεπετιέται από την ίδια άβυσσο, αγωνίζεται να πετύχει τον σκοπό του. Καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλο, μα κάθε άνθρωπος μπορεί να εξηγήσει μόνο τον εαυτό του.”
Έρμαν Έσσε, Ντέμιαν, απόσπασμα
πρόπλασμα ενός δρόμου, το προσχέδιο ενός μονοπατιού. Κανένας
άνθρωπος δεν έφτασε να είναι εντελώς ο εαυτός του, ωστόσο, οι
πάντες φιλοδοξούν να το κατορθώσουν, άλλοι στα τυφλά, άλλοι
με περισσότερο φως, ο καθένας όπως μπορεί.
Hermann Hesse, Ντέμιαν (απόσπασμα)
[...] Συχνά μου άρεσε να παίζω με εικόνες απ' το μέλλον,
να ονειρεύομαι ρόλους που μου επιφυλασσόταν να παίξω -σαν ποιητής ίσως ή
προφήτης, ζωγράφος ή κάτι παρόμοιο. Αλλά ήταν μάταια αυτά. Δε
βρισκόμουν εδώ για να γράψω ποίηση, να κηρύξω ή να ζωγραφίσω. Μήτε εγώ
μήτε και κανείς άλλος άνθρωπος υπάρχουμε γι' αυτό το ρόλο. Τούτα είναι
πράγματα που συμβαίνουν τυχαία. Μια είναι η αληθινή αποστολή για τον
καθένα. Να βρει το δρόμο της αυτογνωσίας. Μπορεί να καταλήξει ποιητής,
τρελός, προφήτης ή εγκληματίας. Δεν έχει σημασία σε τελική ανάλυση.
Αποστολή του είναι να βρει τον προορισμό του, όχι αυτό που θα διαλέξει ο
ίδιος, και να τον ζήσει μ' όλη του την ψυχή. Οτιδήποτε άλλο δεν είναι
αληθινή ζωή, είναι μια προσπάθεια υπεκφυγής, μια απόδραση και καταφύγιο
στα ιδεώδη των μαζών, μακαριότητα και φόβος για τον εαυτό μας.
In meinen Becher mit Wein ist ein Falter geflogen,
Trunken ergibt er sich seinem süssen Verderben,
Rudert erlahmend im Naß und ist willig zu sterben;
Endlich hat ihn mein Finger herausgezogen.
So ist mein Herz, von deinen Augen verblendet,
Selig im duftenden Becher der Liebe versunken,
Willig zu sterben, vom Wein deines Zaubers betrunken,
Wenn nicht ein Wink deiner Hand mein Schicksal vollendet
Πεταλούδες στο κρασί
Μια πεταλούδα πέταξε στο φλιτζάνι του κρασιού μου
Μεθυσμένη παραδίδεται στον γλυκό του χαμό
Χάνεται στο υγρό και είναι πρόθυμη να πεθάνει.
Το δάχτυλό μου την έβγαλε τελικά.
Τέτοια είναι η καρδιά μου,
τυφλωμένη από τα μάτια σου
Ευτυχώς βυθισμένος στο μυρωδάτο κύπελλο της αγάπης,
Πρόθυμος να πεθάνεις μεθυσμένος από το κρασί της μαγείας σου
Εκτός κι αν ένα κύμα του χεριού σου ολοκληρώσει τη μοίρα μου
Ω! δες, αιωρούνται πάλι
σαν μελωδίες απαλές
όμορφων ξεχασμένων τραγουδιών
στον καταγάλανο ουρανό!
Καμιά καρδιά να τα νοιώσει δεν μπορεί,
που σε μακρινό ταξίδι
όλου του πόνου κι όλης της χαράς τη γνώση
αυτού που ταξιδεύει δεν θα δει.
Εγώ αγαπώ τα λευκά, τα αιθέρια
σαν τον ήλιο, τη θάλασσα και τον αέρα,
γιατί των ανέστιων
είναι άγγελοι κι αδέρφια.
Νοέμβριος 1902
Μετάφραση: Σμαρώ Τάση
EΥTΥXIA (ΕΡΜΑΝ ΕΣΣΕ)
Μάιος 1907
Όσο την ευτυχία κυνηγάς,
Δεν είσαι ώριμος να ευτυχήσεις.
Κι ας έχεις όσα αγαπάς.
Όσο για όσα έχασες παραπονιέσαι
Και στόχους έχεις και δεν βρίσκεις γαλήνη,
Ακόμη δεν ξέρεις τι είναι ειρήνη.
Μόνο όταν κάθε επιθυμία απαρνηθείς,
Μήτε σκοπό μήτε και επιθυμία γνωρίζεις,
Την ευτυχία δεν θα την ονοματίζεις.
Τότε δεν φτάνει των γεγονότων
η ροή στην καρδιά σου,
κι η ψυχή σου ηρεμεί.
ΕΡΜΑΝ ΕΣΣΕ
Μετάφραση ΣΜΑΡΩ ΤΑΣΗ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΩΝΗ ΠΟΙΗΣΗ
Ο Λύκος της Στέπας (1927) αντικαθρεπτίζει τη σύγχυση της σύγχρονης ύπαρξης, ενώ ο Μαγκίστερ Λούντι (1945) δεν είναι παρά μια ουτοπική φαντασία πάνω στο θέμα της απόσυρσης απ' τον κόσμο. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι και το Ταξίδι στην Ανατολή (1932), ένα απ' τα πρώτα βιβλία που κίνησαν στον 20ό αι. το ενδιαφέρον της Δύσης για την ανατολική φιλοσοφία και στάση ζωής.
Οι βασικές επιρροές στο έργο του Έσσε είναι, όπως ο ίδιος λέει: «Το χριστιανικό και απόλυτα αντεθνικιστικό πνεύμα των γονιών μου, η μελέτη των μεγάλων Κινέζων δασκάλων και η φυσιογνωμία του ιστορικού Γιάκομπ Μπούρκχαρντ».
Ο χρόνος δεν κατάφερε να μειώσει την αξία του έργου του Έσσε, που βασικό του θέμα είναι η ολόψυχη και εναγώνια προσπάθεια του ατόμου να χτίσει έναν ακέριο και αρμονικό εαυτό.
Στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, διαμαρτυρόμενος ενάντια στο μιλιταριστικό καθεστώς, εγκατέλειψε τη Γερμανία κι εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελβετία, όπου και πέθανε το 1962. Πήρε το Βραβείο Γκαίτε το 1946 και το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1947.
1947 Νόμπελ Λογοτεχνίας
Hermann Hesse, Häuser am Abend
1933
Άρχισε να ζωγραφίζει αυτοδιδακτικά σε ηλικία 40 ετών και δημιούργησε ένα εκτενές έργο από πολύχρωμες, μικρού μεγέθους ακουαρέλες καθώς και εικονογραφήσεις ποιημάτων. Θεματικά, επικεντρώθηκε σε απεικονίσεις τοπίων του υιοθετημένου ιταλικού σπιτιού του στο Τιτσίνο.
Hermann Hesse,Föhnstimmung mit blauen Bergen
1928
Hermann Hesse,Landschaft im Tessin
1924
Hermann Hesse,Tessiner Landschaft
1922
Hermann Hesse,Caslano
1924
Hermann Hesse,Casa Bodmer, Montagnola
1932
Hermann Hesse,Casa Bodmer
1933
