Σελίδες

Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014

Αράχνη, η κόρη που έγινε έντομο


ΣΤΑΥΡΟΣ ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ
Η Aτροπος των Ημερών


Τότε απλώθηκε ο λόγος σαν ιστός
και παγιδεύτηκε στο κέντρο του ο χώρος,
προσμένοντας την αδηφάγο αράχνη.

Εκείνη δρασκέλισε το νεύρο του πράσινου φύλλου,
εκεί όπου διάφανο φώλιαζε το νερό,
με πόδια εμπρός και πόδια πίσω ισορροπώντας,
σέρνοντας και προσθέτοντας το βδελυρό ένδυμά της,
ξεκίνησε από τον ίσκιο του λόγου,
κατεβαίνοντας στη μεριά μας,
μια κι εμείς ορίζουμε τις διαστάσεις του χώρου
και ο χώρος υφαίνει το σχήμα του γύρω από εμάς,
μια κι εμείς είμαστε ο ίδιος ο χώρος
και ο χώρος υπάρχει στον χώρο χάρη σ’ εμάς.
 Απόσπασμα απο το ''Αξιον εστί'' -Οδυσσέας Ελύτης
Σάλεψε σαν το σπέρμα * σε μήτρα σκοτεινή
Το φοβερό της μνήμης * έντομο μες στη γη
Κι όπως δαγκώνει αράχνη * δάγκωσε το φως
Έλαμψαν οι γιαλοί * κι όλο το πέλαγος.

 "Ο ήλιος κυκλοδίωκτος ως αράχνη μ' εδίπλωνεν


Η αράχνη και ο Αγιος (Μίλτος Σαχτούρης)
Μια μεγάλη αράχνη ξεκρέμασε από τον τοίχο την εικόνα του Αγίου και άρχισε να την περιφέρει γύρω γύρω στο δωμάτιο.
Παρά το μεγάλο, εν σχέσει με αυτήν, βάρος της εικόνας, την έσερνε σιγά σιγά ώσπου την έφερε πάλι στη θέση που την είχε ξεκρεμάσει, την κρέμασε πάλι κι εξαφανίστηκε.


Γιάννης Ρίτσος - Ἡ ἀράχνη

 Κάποτε, μιὰ τυχαία κι ἐντελῶς ἀσήμαντη λέξη
προσδίδει μιὰ ἀπροσδόκητη σημασία στὸ ποίημα,
ὅπως π.χ. στὸ ἐγκαταλειμμένο ὑπόγειο, ὅπου
κανεὶς δὲν κατεβαίνει ἀπὸ καιρό, τὸ μεγάλο, ἄδειο κιοῦπι.
στὸ σκοτεινό του χεῖλος περπατάει χωρὶς νόημα μιὰ ἀράχνη,
(χωρὶς νόημα γιὰ σένα, μὰ ἴσως ὄχι γιὰ κείνην).

http://www.theogonia.gr/metamorfoseis/araxni.htm
Αράχνη, η κόρη που έγινε έντομο
Η Αράχνη ήταν κόρη του βαφέα Ίδμονα από την Κολοφώνα. Κατοικούσε στην πόλη της Λυδίας Ύπαιπα. 
Η υφαντική της τέχνη ήταν τόσο ξακουστή ώστε ακόμα και οι Νύμφες πήγαιναν για να θαυμάσουν τα έργα της.  
Όλοι πίστευαν πως η Αράχνη είχε διδαχθεί την τέχνη της από τη θεά Αθηνά. 
Εκείνη όμως το αρνιόταν και προκάλεσε μάλιστα τη θεά σε διαγωνισμό για να φανεί ποια υφαίνει καλύτερα.
Η Αθηνά μεταμορφώθηκε σε γριά και συμβούλεψε την κοπέλα ότι ήταν ασέβεια να προσπαθεί κάποιος να αναμετρηθεί με τους θεούς. 
 Όμως η Αράχνη δεν άκουσε τις συμβουλές της και συνέχισε να προκαλεί τη θεά. 
Τότε η Αθηνά πήρε την κανονική της μορφή κι ο αγώνας άρχισε.
Η Αθηνά στο υφαντό της παράστησε δυο θέματα. Το κεντρικό θέμα ήταν ο αγώνας της με τον Ποσειδώνα για την προστασία της Αθήνας. 
Το άλλο απεικόνιζε τέσσερις θνητούς (ένας σε κάθε γωνία του υφαντού) να τιμωρούνται γιατί είχαν τολμήσει να αναμετρηθούν με θνητούς.
Η Αράχνη στο δικό της υφαντό είχε παραστήσει τους έρωτες του Δία και άλλων θεών με θνητές καθώς και τις μορφές που είχαν πάρει για πετύχουν το σκοπό τους.
Η Αθηνά πήρε το έργο της Αράχνης στα χέρια της και προσπάθησε να του βρει ψεγάδια.
 Όταν δεν κατάφερε να του βρει κάποιο ελάττωμα θυμωμένη από τις παραστάσεις του υφαντού και τυφλωμένη από την ζήλια το έσκισε και χτύπησε με το αδράχτι της την κοπέλα στο πρόσωπο.
Η Αράχνη από ντροπή για την προσβολή που της έγινε επιχείρησε να κρεμαστεί.
 Η θεά όμως δεν την άφησε να πεθάνει. Την μεταμόρφωσε στο γνωστό έντομο και την καταράστηκε να είναι πάντα κρεμασμένη καθώς θα εξασκεί την παλιά της τέχνη.
Θεόφιλος, Fragmenta 5, 3
Ὁ δὲ Ζηνοδότειος
Θεόφιλος ἱστορεῖ, ὡς ἄρα ἐν τῇ Ἀττικῇ δύο ἐγένοντο
ἀδελφοὶ, Φάλαγξ μὲν ἄρσην, θήλεια δ' Ἀράχνη τοὔ-
νομα· καὶ ὁ μὲν Φάλαγξ ἔμαθε παρὰ τῆς Ἀθηνᾶς τὰ
περὶ τὴν ὁπλομαχίαν, ἡ δὲ Ἀράχνη τὰ περὶ τὴν ἱστο-
ποιίαν· μιγέντας δὲ ἀλλήλοις στυγηθῆναι ὑπὸ τῆς θεοῦ
καὶ μεταβληθῆναι εἰς ἑρπετὰ, ἃ δὴ καὶ συμβαίνει ὑπὸ
τῶν ἰδίων τέκνων κατεσθίεσθαι.